Degmada Gabiley oo Ciidanka qaranka Ugu Deeqday 964 Neef iyo 100 Kiish oo Hadhuudh ah

Degmada Gabiilay oo ciidanka qaranka ugu deeqday 964 Neef oo adhi ah iyo 100 Kiish oo hadhuudh ah

Written by Qarannews

Nov 29, 2007 at 03:41 PM

Gabilay (Qaran)-Wasiirka Wasaarada Gaashaandhiga Somaliland Mudane C/laahi Cali Ibraahim, ayaa Maanta ka gudoomay Odayaasha degmada Gabilay deeq Adhi ah oo gaadhaya 964 Neef iyo 100 Kiish oo hadhuudh ah oo loogu tallo galay Taakulaynta Ciidanka Qaranka ee ku sugan Jiida hore ee Gobolka Sool. Munaasibadan Maanta lagu qabtay xarunta Dawlada Hoose ee Gabilay ayaa waxa ka soo qayb galay Wasiirada Gaashaandhiga , Arimaha Gudaha, Madaxtooyada, Wasiiru dawlaha Hawlaha guud iyo Guryaynta ,. Xildhibaano ka tirsan Golaha Wakiilada , Salaadiin. Furitaankii Munaasibadan waxa ka hadlay Gudoomiyaha Degmada Gabiley Isagoo u mahad celiyay dadweynaha reer Gabiley sida wanaagsan ee ay iskaga xil saareen taakulaynta ciidanka Jiida hore ku sugan. Sidoo kale , Wasiirka Wasaarada Arrimaha Gudaha Somaliland Mudane C/laahi Ismaaciil Cali Cirro ayaa isna hadal uu halkaasi ka jeediyay ku amaanay shacbiga reer Gabiley siday hiil iyo hooba ula dhinac taagan yihiin ciidanka Qaranka . Wasiirka Gaashaandhiga ayaa sheegay in tallaabadani ay dhiiri galinayso ciidanka Qaranka , waxaanu ballan qaaday in ay gaadhsiin doonaan deeqdani halki loogu tallo galay , isagoo guud ahaan u mahad celiyay Dadweynaha reer Gabiley. Waxa kale oo iyaguna xafladii wareejinta deeqdaasi goob joog ka ahaa Xoghayaha Fulinta Dawlada Hoose degmada Gabiley Caydaruus C/laahi iyo Gudoomiyaha Xisbiga UDUB degmada Gabiley Xuseen Nuur Bakaal. Somalilandnation

Degmada Sabo wanaag oo 300 Neef oo Adhi ah ugu Deeqday Ciidanka Qaranka

Written by Qarannews

Hargeysa(Qaran)- Suldaan Yuusuf Muxumed Xiiray, oo ay weheliyaan waxgaradka degmada Sabo-wanaag ee Gobolka Hargeysa , ayaa ku wareejiyay xubno ka tirsan gudida taakulo ururinta qaranka , oo degmadaas booqday 300 00 neef oo Adhi ah, oo ay ugu deeqeen ciidamada Qaranka ee fadhiisinkoodu yahay Gobolka Sool. Xafladii loo sameeyay wareejinta deeqda, oo lagu qabtay Degmada sabo-wanaag, waxa ka soo qeyb-galay Wasiirka wasaarada duulista Hawada iyo Gaadiidka Cirka, Md Cali Maxamed Waran-cadde, Gudoomiye-kuxigeenka labaad ee xisbiga UCID, Md Aadan Maxamed Mire {Waqaf}, Wasiir kmuxigeenka dib udejinta JSL, Gudoomiye-ku xigeenka gobolka Hargeysa iyo odayaal iyo waxgaradka degmadaa. Suldaan Yuusuf Muxumed xiiray, oo xaflada ka hadlay ayaa sheegay in 300 ee Neef, ay ka mid yihiin 600 neef oo reer Sabo-wanaag, ay ugu deeqeen ciidamada qaranka, waxaanu yidhi "Xoolahani waxay qeyb ka yihiin 600 oo neef oo adhi ah, oo dadwenaha deegaanka Sabo-wanaag ay ugu deeqeen ciidamada qaranka, waxa aanu 300 ee hadhayna aanu ku keenaynaa muddo hal todobaad ah". Suldaanku waxa uu intaas ku daray inay taageero kala duwan ay la garab taagan yihiin xukuumada iyo ciidamada Qaranka. Wasiirka duulista hawada iyo Gaadiidka cirka Md Cali Maxamed Warancadde,oo ku hadlayay magaca Gudida Goboplada Bari ayaa ka mahad celiyay deeqda xoolaha ah, oo uu ka gudoomay waxgarada degmada sabo-wanaag, waxaanu yidhi "Reer Sabo-waangoow, waa la idinku yaqaanay taageeradanoocan oo kale ah, balse waxaan idin leeyahay inta xoolaha kalena la soo dhakhsada, waxa aan idiin sheegayaa in degmo kasta, siday ay gobolada bari u taageerto, mutaqbalka wax loogu qaban doono". sidoo kale waxa xaflasda ka hadlay gudoomiye ku xigeenka labaad ee Xisiga UCID Mudane Aadan Maxamed Mire {Waqaf} oo ka waramay muhiimada balaadhan ee sugida xuduudaha bariga dalka iyo horumarinta adeegyada bulshada gobolka Sool, a ugu fadhiyaan Somaliland. Cumar Maxamed Faarax Qarannews/Hargeysa

Wakiilka Midowga Yurub oo ka Hadlay Shaqo Abuurista iyo kobcinta Dhaqaalaha Somaliland

Mr. Richard oo ka warramayey waxyaabihii uu ku arkay dalka Somaliland muddado laba casho ah oo uu joogay waxa uu sheegay in dhibaatada ugu weyn ee haysata koboca dhaqaalaha iyo shaqo abuurista shaqooyinka ay tahay.

Wakiilka ururka Midowga Yurub uga qaybgalay shir ballaadhan oo lagaga hadlayey xaaladda dib-u-dhiska iyo horumarinta dalka Somaliland oo lagu magacaabo Mr. Richard Hands, ayaa ka dayriyey xaaladda nololeed ee ay ku sugan yihiin bulshada Somaliland.

Mr. Richard oo ka warramayey waxyaabihii uu arkay dalka Somaliland muddado laba casho ah oo uu joogay waxa uu sheegay in dhibaatada ugu weyn ee haysata koboca dhaqaalaha iyo shaqo abuurista dalka Somaliland uu yahay Qaadka, sidaana waxa uu ka sheegay gunaanadkii shirweynahaas oo shalay ku dhammaaday hoteelka Maansoor ee magaalada Hargeysa.
Waxa kale oo uu sheegay in boqolkiiba toddobaatan (70%) dadka reer Somaliland ay ku nool yihiin laba doolar maalintii, isla markaana dadka Qaadka cunaa ay ku qayilaan 2 ilaa 5 doolar maalintii, taas oo ah buu yidhi dhibaato u baahan in si qoto dheer looga hadlo.
Mr. Richard oo arrintaas ka hadlayey waxa uu yidhi; “Waxaanu halkan ku falanqaynaynay sidii kor loogu qaadi lahaa ganacsiga, dhaqaalaha, abuurida fursado shaqo oo laga sameeyo somaliland. Waxaan u malaynayaa waxaanu ka hadlaynay waxyaabaha deeq-bixiyayaashu ay qaban karaan. Sidoo kale waxa jira waxyaabo aad u muhiim ah laga hadlo, kuwaas oo dadka reer Somaliland ay qabtaan, ta ugu muhiimsan ahna carqabada ugu weyn ee dhinaca horumarinta dhaqaalaha iyo shaqo-abuuristu waa qaadka, waa in aynu caddaynaa taa, sida uu sheegayo tirakoob la sameeyey boqolkiiba toddobaatan (70%) dadka reer Somaliland waxay maalintii ku nool yihiin wax ka yar laba doolar ($2) maalintii.
Haddii aynu eegno qaadka dadka cunaa maalintii waxay ku qayilaan 2 ilaa 5 doolar ($2 - $5), waxaanan u malaynaynaa in 60% dadku cunaan qaadka. Haddii aanad ka hadalo su’aasha ku saabsan qaadka uma baahnid lacagta deeq-bixiyayaasha, uma baahnid waxa laga wadahadlayo ee ah milyannada doolarka ah. Xaqiiqadu waxa weeye dadka Jaadka cunaa ma shaqayn karaan wax soo saarna ma yeelan karaan, muddo kadibna waxa ku dhaca dhibaato caafimaad oo xagga maskaxda ah. Sidaa daraadeed, qaadku wuxuu ku hayaa culays aad u wayn dhaqaalaha Somaliland.”

Mr. Richard waxa uu intaa raaciyey oo yidhi; “Sida keliya ee suurtogal ah in dhaqaale lagu helaa waa qaab lacag ururineed oo ay qoysaskiina ama asxaabtiina joogta waddamada reer galbeedka sida Ingiriiska, Maraykanka iyo Kanada ay soo diraan. Maxaa dhacaya haddii ay ogaadaan in lacagtii ay soo dirayeen si ay ugu taageeraan qoysaskooda waddankoodana dib ugu dhisaan, waxay noqonaysaa wax khasaaray. Waa in arrintaa dhab ah looga hadlaa.”
Geesta kale, waxa iyaguna si weyn ugu qushuucay hadalka wakiilka qaar ka mid ah ka qaybgalayaasha shirka oo tilmaamay in loo baahan yahay sidii wax kale bulshada loogu badali lahaa kaalinta uu kaga jiro Qaadku. Waxaana ka mid ahaa dadka arrintaas ka hadlay Mr. Cabdillaahi oo ka socday shirkada Dahabshiil oo isagu gaar ah ugu dhiiriyey ganacsatada inay isku dayaan sidii ay u gaadhi lahaayeen heerka Dahabshiil marayso, waayo buu yidhi Dahabshiil waxay ka soo bilawday meel eber ah.

Togdheer News
Hargeysa Somaliland

Shirwaynaha Dib u Dhiska Somaliland oo ka dhacay Hargaysa

Wasiirka Qorsheynta Qaranka Oo Furey Shirweyne Lagu Lafo-gurayo Barnaamijka Dib Udhiska Somaliland

Written by Faysal Cabdilaahi

Wednesday, 28 November 2007

Hargeysa(Hormoodnews)-Wasiirka Wasaarada Qorshaynta iyo Isu duwidda Mudane Cali Ibraahim Maxamed ayaa maanta shirweyne lagu lafogurayo bilowga Mashruuca Dib u dhiska iyo horumarinta Somaliland oo bilaabmi doona 2008 ka furay Huteel Maansoor ee Magaalada Hargeysa. Kulankaasi oo socon doona muddo laba cisho ah oo ay soo qaban qaabisay Wasaarada Qorshayntu, ujeedadiisuna tahay mid lagu falanqaynayo mashruuca RDP oo ah Mashruuc ay maalgelintiisa iska kaashanayaan Baanka Adduunka , QM iyo EU, waxa ka soo qayb galay Baanka Adduunka , QM , EU-da , Wasaaradaha Dawlada , hay’adaha Madaxa banaan ee Dawlada iyo hay’adaha Deeq bixiyayaasha. Wasiirka qorshayntu hadal uu ka jeediyay furitaankii kulankaasi waxa uu sheegay in uu shirkani daba socdo shir hore oo la qabtay Bishii Jeenawari , sidaasi daraadeedna wixii kaa hore ka soo baxay marka la falan qeeyo lagu ansixin doono ., isla markaana lagu bedeli doono Mashruucan oo markaa hore ahaa RDF in uu noqdo RDP Reconstruction and Development Programme’’. Waxa kale oo uu sheegay in shirkan lagaga wada hadli doono Isu-duwida deeqaha (UN Transitional Plan) iyo Iskaashiga guud ee dawlada iyo hay’adahaasi. Wasiirku isagoo ujeedada shirkan ka hadlaya waxa uu yidhi ‘’Shirkan labada cisho ee uu socdo waxyaabaha lagaga wada hadlayaa waxa weeyi in warbixino la keenay oo ah shirkii bishii Jenawari la qabtay wixii laysku raacay oo imika dib loo soo habeeyay in laysla afgarto ah , waxase ku jira laba qodob oo mihiim ah oo aan kala hadlayaa qolooyinkan ka socda Baanka Adduunka iyo Eu-da iyo Hay’adaha QM, taasi oo ay qodobadani kala yihiin: 1-Sidii ay lacagtu u iman lahayd barnaamijkan bilaabmi doona 2008 markii hore Somaliland waxay u soo marki jirtay hay’adaha QM, laakiin taasi imika waanu ka wada hadlaynaa. 2-Sidii Mashaariicdaa marka la bilaabo wada tashigii , fulintii iyo wixii ka soo baxaya ah ee dhibaato ah looga wada xaajoon lahaa ee loogu dhigi lahaa qaab lagu wada tashado ayaa isaguna ku jirta. ’Markuu bilaabmo Mashaariicdaasi waxa loo baahan yahay in aanay noqon mid ay qolada deeq bixiyayaashu la soo habsaamaan lacagayawgii ay keenayeen oo had iyo goor dhacda ee wakhtigii wax walba loogu tallo galay ay sidoodii u dhacaan. ’Xagga dawlada waxa waajib ku ah in deeqda dadkii u baahnaa inay gaadho , suurta gasha in lagu wada shaqaysto xaashi cad oo cid waliba arki karta waxa ku yaala’’, ayuu yidhi. Wasiirka qorshayntu waxa uu sheegay in uu ka rajaynayo shirkaasi in midho dhal fiicani ka soo bixi doonaan , isla markaana tallaabada ku xigtaa ay noqon doonto fulintii Mashruucan oo la yidhaa dib u dhiska iyo horumarinta Somaliland, kaasi oo socon doona shan sano , lana bilaabi doono sanadkan soo socda. Waxa kale oo furitaankii shirkaasi ka hadlay Dr Chris Lovelace oo ah Agaasimaha Baanka Adduunka ee gobolka, Wakiilka Somaliland iyo Soomaaliya u qaabilsan UN-ta Eric LAROUCHE , ku xigeenka Wakiilka Komishanka Midowga Yurub Richard Honds , waxaanay masuuliyiintani dhamaantoodba ka warameen faa’iidada Mashruucani leeyahay iyo meelaha wax ka qabashadiisa diirada lagu saari doono. Faysal Cabdilaahi. Hargeysa-Hormoodnews.

Wax Garadka iyo Odayaasha Burco oo si adag u Cambaareeyey Kootada Xukuumaddu Ku Bixisay Xoolaha Dhoofka

“Waxa naga go’aan ah inaanu taageero isla barbar taagno cid allaale
Ciddii qiime kan dhaama (Qiimaha Al-jaabiri) ku soo hesha neefkayaga”

Burco (Jam)- In ka badan boqolaal oo isugu jira cuqaal, aqoonyahanno, odayaal iyo waxgarad kale oo ka soo jeeda degaanka Burco , ayaa bayaan ay shalay ka soo saareen magaalada Burco, waxay si adag ugaga hadleen dhibaatooyinka ganacsi iyo duruufaha nololeed ee ka dhashay heshiiskii ay xukuumadda Somaliland dhowaan la gashay ganacsade Al-jaabiri ee ay kootada ugu xidhay ganacsiga xoolaha nool, iyaga oo si weyn farta ugu fiiqay dhibaatooyinka heshiiskaa ka dhashay, isla markaana sheegay inaanay heshiiska caynkaas ah u dab-ranaanay hadii aanay xukuumaddu wax ka bedelin cidhiidhiga iyo maamul-xumada ay saartay ganacsiga dalka. Bayaankaasina isaga oo dhamaystiran waxa uu u qornaa siddan:

“Hadii aanu nahay madax-dhaqameedka, odayaasha iyo wax-garadka reer Burco, waxa mudooyinkan dambe noo socday shirar iyo wada-tashiyo is-daba joog ah ka yeelanay duruufaha nololeed iyo dhibaatooyinka nololeed ee ka dhashay qaabka ay dawladda Somaliland mudooyinkan dambe u maamushay ganacsiga dalka, gaar ahaan iibka iyo dhoofka xoolaha nool, ka dib markii ay xukuumaddu heshiis Kooto ah oo ganacsiga xoolaha ah la gashay nin Carab ah oo magaciisa la yidhaahdo Al-jaabiri iyo laba nin oo dillaaliin ah oo reer Hargeysa ah, waxaana noo muuqatay, dadkana si weyn u taabatay dhibaatada iyo tacadiga nololeed ee ay ka dhashay arintaa, iyadoo ay dawladdu tidhi wixii xoolaha ah ee u dhoofaya debeddana waxaanu u xidhnay Al-jaabiri, wixii xoolaha ah ee gudaha dalka laga iibinayana waxaanu u xidhnay laba nin oo ay xukuumadda isku fiican yihiin, taasina waxay marka hore baal-marsan tahay xoriyaddii ganacsi ee uu dastuurka dalka u yaal jideeyey. Waxa kale oo ay arintani adhax-da ka jebisay boqolaal kun oo dan yar ah oo ay noloshoodu si toos ah iyo si dad-ban-ba ugu xidhnayd neefka xoolaha ah ee ay dawladdii qiimihiisa ilaalin lahayd, kana shaqayn lahayd sidii kor loogu qaadi lahaa, dhulka jiid-jiidayso.

Waxa kale oo ay xukuumaddu xuquuqdii ganacsi gawracday oo ay cagta dhabarka ka saartay shirkado waaweyn iyo shakhsiyaad badan oo muwaadiniin ah oo ka shaqayn jiray ganacsiga iyo dhoofka xoolaha nool, sidoo kale waxay xukuumaddu xuquuqdoodii ganacsi iyo nololeed gawracday oo gobollo iyo degaamo iska dhan oo ka mid ah dalka ay xukuumadda u tahay, iyadoo ay cidda ugu darran ee ay dhibaatada arintan ka dhalatay saamaynta ugu xun ku yeelatay ay tahay dadka masaakiinta ah ee xoola-dhaqatada ah, kuwaas oo aan neefkoodaa iyo had-ba ciddii ka iibsanaysa mooyee cid iyo ciirsi kale toona lahayn, waxaana nasiib darro ah in iyadoo ay badeecadaha uu raashinku ka mid yahay ee dunida laga soo iibsadaa bilihii u dambeeyey uu laban-laab inka badan qiimahoodu kor u kacay, inaynu hadana qiimaha neefkeenna dhulka la dhacno.

Heshiiska ay xukuumadda Somaliland la gashay ninka Sucuudiyaanka ah ee Al-jaabiri waxaanu u aragnaa inuu sharciyan xaaraan yahay, sidoo kalena uu nolosha dadka dan-yarta ee muwaadiniinta ah tacadi ku yahay, iyadoo uu heshiiskaasi dhigayo in neefka adhiga ah sayladaha ganacsiga ee debedda lagaga iibin karo keliya $36-dollar, laakiin qiime intaa aad uga badan ayuu neefka adhiga ah ka joogaa suuqyo badan oo dunida, tusaale ahaan meelo badan oo ka mid ah suuqyada dunida ayaa maanta neefkeena Adhiga ah maanta lagu baayacayaa dhawr iyo konton dollor iyo inka badan, taas oo ah arin xaqiiq ah, waxaase taa diidan oo hortaagan dawladdeena oo tidhi dekedda Berbera cid aan Aljaabiri ahayni waxba kama dhoofin karto, qiime $36-dollar ka badana neefka lagagama iibin karo suuqyada wadanka, sidoo kale waxay tidhi laba nin oo keliya ayaa Al-jaabiri wax ka iibin karto oo loo daba-fadhiisanayaa iibka gudaha ee xoolaha nool, taasina waxay keentay inay Al-jaabiri iyo labadaa nin sida ay doonaan ugu takri falaan ganacsigii xoolaha, taasna waxaanu u aragnaa nasiib darro weyn, iyadoo ay ahayd in laga taliyo, lana tix-geliyo danta ummad-weynta iyo nolosha muwaadiniinta danyarta ah, mase ahayn in loo danneeyo qof ama laba qof, iyadoo uu waajibka dawladdu ahaa inay suuq-ba suuqa uu ka sareeyo iyo qiimaha uu ka sareeyo u raadiso xoolaheeda, laakiin ma ahayn inay taa bedelkeeda ka dhigaan xataa inay kala dagaalamaan qiimihii ay dadka shisheeyaha ahi inooba ogolaayeen inay wax inagaga iibsadaan.

Sida aynu ognahay dalka Illaahay inagu beerray ee Somaliland waxa ilaa taariikh fog oo qarniyo ku simman soo maray maamullo dawladeed oo aad u kala duwan oo ay qaarkood xoog inagu qabsadeen, waxaana ka mid ah maamullada soo maray dalka maamulkii Isticmaarka ee Ingiriis, maamulkii Milateriga ee Siyaad Barre, maamulkii SNM iyo maamulka maanta jira ee dawladda uu madaxweynaha ka yahay Daahir Rayaale Kaahin, laakiin maanta ka hor lama arag cid fara-gelisa neefka xoolaha ah iyo dhaqdhaqaaqiisa ganacsi, waana wax lala yaabo inay dawladdii u horaysay ee ay dadku doorteen ku talaabsato wixii ay ka xishoodeen dawladihii xoogga inagu qabsaday ee Isticmaarka iyo Tii milateriga ahayd.

Ta kale dhibaatada ganacsi xoolaha nool oo keliya ma haysatee waxay guud ahaan haysataa ganacsiga dalka oo dhan, tusaale ahaan badeecadaha ay ka mid yihiin bagaashka iyo qaar kaleba waxay ka soo degaan dekeddo ay ka mid yihiin dekedda Boosaaso ee maamul-goboleedka Puntland iyo meelo kale, waxayna taasi dhacday ka dib markii ay dawladdu cidhiidhi saartay ama ay maamul-xumaysay dhaqdhaqaaqa ganacsi ee dalka, waxaana ka mid ah waxyaalaha la yaabka leh inuu bagaashka Boosaaso ka soo degaa magaalada Burco iyo barigeedaba uga yimaaddo dhinaca Tog-wajaale, ka dib markii la xidhay ama cidhiidhi la saaray wadooyinkii uu ganacsigu uga soo geli lahaa Burco iyo gobollada kale ee bariga Somaliland.

Maamul-xumada iyo cidhiidhiga ay dawladdu saartay dhaqdhaqaaqa ganacsiga dalka waxyaalaha ay sababtay waxa ka mid ah inay dekeddii Berbera ee sannado yar ka hor ahayd dekedda ugu camirran manqadda bariga Afrika ay maanta indhaha isku qabsato, ka dib markii uu ganacsigii inta badan meelo kale ugu wareegay, iyadoo maanta la ogyahay in degaamo badan oo dalka ka mid ah, gaar ahaan Burco iyo wixii bari ka sii xiga uu ganacsigoodu ku xidhan yahay dekedda Boosaaso oo boqolaal kilomitir jirta.

Sidaa darteed markii aanu aad u lafa-guray, una derisnay dhibaatooyin ganacsi iyo duruufaha nololeed ee ay ka dhashay heshiiskii Kootada ahaa ee ay xukuumaddu ugu danaysay ninka Sucuudiyaanka ah iyo labada nin reer Hargeysa, waxaanu ku baaqaynaa arimo ay ka mid yihiin:Inaan lagu dhaqmin, laguna dhaqmi doonin waxkasta oo baalmarsan ama ka soo horjeeda dastuurka iyo shuruucda kale ee dalka u yaal, waayo heshiiska Kootada ah ee ay xukuumaddu la gashay Al-jaabiri gebi ahaanba wuu ka soo horjeeda dastuurka dalka u yaal oo dhigaya inuu ganacsigu xor yahay, sidoo kalena dastuurka dalka u yaal wuxuu dhigayaa in heshiisyada caynkaas oo kale ah la horgeeyo baarlamaanka si ay u xallaaleeyaan hadii ay ummadda dani ugu jirto, hadii kalena u horjoogsadaan, taasina may dhicin.

Waxa kale oo aanu ku baaqaynaa, nagana go’an in cid allaale cidii qiime dheeraad ah ama qiime cuntamaya oo kan dhaama ku iibsanaysa neefka xoolaha ah ama ku suuqyada debedda kaga soo hesha la taageero, hiil-na la isla barbar taago maadaama ay danta ummadda danyarta ahi sidaa ku jirto, isla markaana cidii ka hortimaadda nolosha iyo danta ummadda waxaanu aragnaa gardarro iyo tacaddi aan geed-ba loogu soo gabban iyo naloo badheedhsan yahay in nala baabi’iyo, waana xaq-darro, xaq-darrona illaahayna ma ogola, anaguna ma ogolin.

Waxa kale oo aanu u aragnaa inuu muwaadin kasta xaq u leeyahay inuu ka ganacsado meel kasta oo dalkan ka mid ah, isla markaana uu deked kasta oo dalkan ka mid ah waxna ka dhoofsan karo, waxna kala soo degi karo.

Ta kale waxa noo muuqata inay xukuumaddu degaamada qaarkood ama dadka qaarkood ay danaynayso, kana shaqaynayso sidii ay kobcin lahayd dhaqaalahooda iyo noloshooda, halka ay dadka qaar iyo degaamada qaarna kala dagaalamayso xarakaadka dhaqaalaha, camirnaanta iyo kobcinta nolosha dadka, mar hadii ay sidaa tahayna waxaanu u arkaynaa inaanay wax dan ah noogu maqnayn, sidaa darteed waa inaanaan cidna marti uga noqon wixii aanu u aragno danahayaga iyo maslaxadayada, iyadoo aanu si gaar ah hoosta uga xariiqayno, uguna baaqayno xukuumaddu inay ka noqoto talaabada cuna-qabataynta ah ee ay ku soo rogtay ganacsiga xoolaha nool iyo heshiiska ay kootada ugu xidhay Aljaabiri ee aan sharciga waafaqsanayn.

Ugu dambayn waxaanu xukuumadda Somaliland, Baarlamaanka, Asxaabta qaranka, Madax-dhaqameedka iyo wax-garadka kale ee reer Somaliland ugu baaqaynaa inay garawsadaan in sharciga oo la baalmaro, xaqsoor la’aanta, adeeg la’aanta bulshada iyo danta ummad-weynta oo laga door-bido danta gaarka ah ay arimahaas iyo wixii la mid ahi ay yihiin waxyaalaha u adeegaya burburka iyo nabad-gelyo darrada.

Waxa kale oo aanu xukuumadda Somaliland ugu baaqaynaa inay wax ka qabato adeeg-xumadda iyo dayaca daashaday gobollada bariga, sida wax-barashada, caafimaadka, biyaha, dib-udhiska, shaqo la’aanta IWM, iyadoo la ogyahay dib dhaca weyn ee ka jira gobollada bari” ayey ku soo xidheen hadalkooda, waxayna kala yihiin madax-dhaqameedyada, aqoonyahanada iyo odayaasha Burco.

Shir Lagaga Hadlayo Maalgalinta Ganacsiga yaryar oo Ka Dhacay Magaalada Burco.

BURCO:HORUMARINTA MAALGASHIGA MEHERADAHA YARYAR
Burco (Jamhuuriya Online) Godoomiyaha gobolka Togdheer Cabdi Xuseen dheere ayaa maanta furay kulan balaadhan oo lagaga hadlayay sidii loo horumarin lahaa maalgashiga iyo amaaha la siiyo meheradaha yaryar,islamarkaana looga gudbilahaa caqabadaha ka hor yimi gaar ahaan dhinaca diinta oo lagu qabtay huteel City Plaza ee magaalada Burco.
Waxa gudoomiyuhu munaasibada furitaanka ka sheegay in maalgashigan meheradaha yaryar ay faaido badan u xambaarsantay dalka korna u soo qaaday dhaqaalaha bulshada danyarta “Maaha CCS,hayad cusub oo aanu hada isbaranayno ee mudo todoba sano ah ayay ka hawlgalaysay gobolka mashaariic badana ka hirgalisay”.
Gudoomiyuhu waxa xusay in uu hada ka rajaynayaa inay sii laban laabaan hawlihii ay ka wadeen gobolka.

Cabdilaahi Maxamed Xirsi oo ka mida Madaxada Hayada CCS, oo ka hadlay kulankan ayaa isagoo iftiiminaya muhiimada laga leeyahay waxa uu yidhi “ujeedada kulankan aynu isugu nimi waxa uu yahay sidii loo horumarin lahaa maalgashiga amaahda meherdaha yaryar la siiyo isagoo kaga dhawaajiyay in loo gudbo habkii mashaariic maalgashiya loogu samayn lahaa bulshada “Sadex warshadood oo yaryar ayaanu dhowaan u keeni doona burco si uu kordho ganacsiga dalku”.

Kulankan oo ay soo qabanqaabiyeen Hayada CCS iyo Dalada Comfi,ayna maalgalisay Hayada ISF,ayaa waxa liishaanka lagu saaray sidii ururada ka shaqeeya Amaahda la siiyo meherdaha yaryar dalada ay samaysteen ee Comfi, ay noqoto mid isku xidha wada shaqaynta ururadaa,Islamarkaana la eego bulshada danyarta ah daymihii maalgalinta lagu siiyay u kobcisay dhaqaalahooda iyagoo helay ganacsiyo ay u madaxbanaan yihiin,iyo sida looga gudbihi lahaa caqabadaha ka hor yimi gaar ahaan dhinac diinta.

Miss,Airi kahara,oo ka socotay hayada ISF,ayaa soo dhowaysay kulankan iyagoo sheegaty in mashruucan kala shaqaysay hayadahan kaa soo ay tilmaantay inuu yahay mid waxtar badan u soo kordhiyay bulshada danyarta ah, iyadoo balan qaaday inay gacan wayn ka gaysandoonaan sidii loo horumarin lahaa kobcinta dhaqaalaha bulshada danyarta.

Waxa kaloo goobtaa ka hadlay Sh.Maxamed Ismaaciil oo ka socday wasraada awqaafta iyo diinta ayaa isaguna tilmaamay doorka ay diintu ka qabto waxaanu yidhi “hadii amaahda la siinayo qofka lagaga doonayo faaiido xaga diinta ma banana, hadiise aan faaido lagaga doonayn waa banaanthay”waxa uu intaa ku daray sh.Maxamed in qadiyadan lafteeda aanu u tagnay dalka Masar oo ay nakaxaysay hayada Amaah kalkaal, waxaanan la soo kulanay laba Sheekh oo ashariyiin ah oo degan magaalada Alaskandariya kuwaasoo iyaga laftoodii ku kala aragti duwanaaday, Sh.Abusitayt oo ah agaasimaha guud ee awqaafta halkaasi waxa uu yidhi,kama weecin karo inay ribo tahay, halka sheekha kale ka argti duwanaaday oo yidhi,mar hadii wax layskaga raali yahay waxba kuma jiraan.

Waxa sheekh maxamed ku soo koobay hadalkiisii in wali arinmaha lagu muran san yahay balse loo baahan yahay in la sameeyo itijaah cad oo qorshahan ku socdo, taas oo ah in laga saaro wixii ribo ah ee ku jira.
Kulan oo socondoona mudo laba maalmood ayaa wax ka soo qaybgalau 30 xubnood oo kakala socda hayadaha bixiya amaaha maalgashiga eedalka,Wasaardaha Awqaafta,.Ganacsiga,Maaliyada Hayadaha sharci dejinta iyo khubaro aqoon gaara u leh habkan maalgashiga amaaha la siiyo meheradaha yaryar, kuwaasoo ka kala yimi gobolada wadanka
Waa markii u horaysay ee kulan noocan oo kale ah lagu qabto magaalada Burco.

Ganacsatada Xoolaha Dhoofisa ee Gobolka Awdal iyo Qaylo Dhaankooda

Maamulka iyo salaadiinta
iyo cuqaasha Gobolka Awdal
ayaa shalay kulan ballaadhan
ka yeeshay sidii xal loogu heli
lahaa xoolo tiro badan oo ku
xayiran xuduudka

Somaliland la wadaagto dalka Jabuuti oo la doonayay in loo Iibgeeyo
, arintaas oo ay cadho xooggan ka muujiyeen ganacsatada reer Awdal oo ku andocoonaya in lagu soo rogay cashuur aan dalka intiisa kale ka jirin.

Kulankan oo ka dhacay Hutelka Rays waxa ay salaadiinta iyo madaxdhaqameedyada reer Awdal ku wargaliyeen maamulka gobolku inay ka xun yihiin tallaabadaa xukuumaddu ku dhaqaaqday laguna xayiray xoolihii ay muwaadiniinta gobolku ku iibgaysanayeen laguna soo rogay cashuur qayrul-caadi ah oo neefkiiba la saaray lacag 5$ ah, halka dalka intiisa kale iyo dekedda Berberaba neefka lagu cashuuro 1.5 ilaa 2 dollar. Sidaa waxa Jamhuuriya u sheegay Suldaan Ibraahin Jaamac Samatar oo ah afhayeenka salaadiinta gobolkaa oo kulankaa ka dib aanu waraysi la yeelanay.

Suldaan Samatar waxa kale oo uu sheegay in xukuumaddu markii hore ku andocoonaysay in xoolahaas oo ay dad muwaadiniin ahi leeyihiin ay yihiin koontarabaan, balse ay xukuumadda lafteedii u sheegtay in loogu cashuurayo afar doolar, haddana markiiba ay kordhiyeen kana dhigeen 5$ oo neefkasta laga qaadayo, arrintaas oo muujinaysa in ganacsatadii gobolka loola dhaqmayo si ka duwan dalka intiisa kale.

"Xoolahani koontarabaan maaha, muwaadiniin baa leh waxaanan u aragnaa in gobolka lagu curyaaminayo. Bishii Carrafo ayaa lagu jiraa dadkuna hantidoodii yarayd, waxa ay gashadeena xoolahan yar, markaa waxaannu leenahay xukuumaddu ha ka noqoto tallaabadaa hana joojiso cashuurtan aan dalka intiisa kaleba laga qaadin," ayuu yidhi Suldaanku.

Suldaan Samatar waxa kale oo uu sheegay in Badhasaabka Awdal markii ay kulmeen uu ka ballanqaaday inuu arrintan u bandhigi doono madaxda sare ee dawladda ayna rajaynayaan in la garowsan doonoo a cabashada ay tirsanayaan ganacsatada gobolka oo iyaga hore ula soo xidhiidhay, imikana ay a rajaynayaan iyaga iyo ganascsatadu ay wafti ku tagi doonaan Hargaysa si ay arrintan culays u saaraan, xalna loogu helo suuqa ninka kaliya loo xidhay iyo ganacsatada la leeyahay xoolihiina meel kale ma gayn kartaan.

Waxay ahayd horraantii toddobaadkan markii ay ciidamada qaranka ee xeebta galbeed ee Gobolka Awdal aay qabqabteen kumanaan xoolo ah oo la doonayay in laga tallaabiyo xuduudda dalka, iyadoo loo iibgaynayay dalka Jabuuti, balse markii dambe sida ay wararku sheegayaan xoolahaa qayb ka mid ah waxa neefkiiba loogu cashuuray 4 ilaa 5$, qayb kalena weli xuduudda ayey ku xayiran yihiin.


Jamhuuriya

Aqoon Iswaydaarsi Xog ururinta Caafimaadka Gobolka Togdheer

Aqoon-Isweydaarsi Xog Uruurinta Caafimaadka Oo Burco Ka Dhacay

Written by Yuusuf Ibraahim Warsame

Monday, 26 November 2007

Burco(Hormoodnews)- Aqoon-Isweydaarsi ku saabsan sidii loo uruurin lahaa xogaha Caafimaadka ee laga helo, ilaha rugta caafimaadka ee Tuulooyinka Gobalka Togdheer oo ay ka soo qayb galeen in ka badan 15 Xubnood oo ka mida Madaxda Caafimaadka ee Rugaha ayaa maanta laga furay Xarunta Wasaarada Caafimaadka ee Gobalka Togdheer. Isuduwaha Wasaarada Caafimaadka ee Gobalka Togdheer Aadan Cilmi Diiriye (Malaay) oo hadal ka jeediyey furitaanka Aqoon-isweydaarsigan oo socon doona muddo laba cisho ah ayaa waxa uu sheegay in xubnaha ka qayb galayaasha ay noqon doonaan kuwo dhabi gelin doona daryeelka ku socda Xarumaha Caafimaadka ee Tuulooyinka si loo jaangooyo baahidooda. Aqoon-Isweydaarsigan oo ay iska kaashanayeen Fulintiisa Wasaarada Caafimaadka iyo Hayada SCF waxa uu noqon doonaa kii ugu horeeyey ee ay ka qayb galayeen Daryeelayaasha Caafimaadka Tuulooyinka. Reported By: Yusuf Ibraahim Warsame Ilka Case Burco, Somaliland Xagaa67@hotmail.com

Wasaaradda Waxbarashada oo Daboolka ka qaaday inaan Jaamacado danbe laga furi doonin Dalka.

Hargeysa(HWN):- Wasaarada Waxbarashada Somaliland ayaa Caawa Daboolka ka qaaday inaan la ogolayn asaasida Jaamacado Cusub oo kale wakhti xaadirkan dalka laga furto,iyada oo ku sababeysay mamnuucitaankeeda ilaa inta la qiimeynayo baahiyaha dalka jira ee Dhinaca Waxbarashada Sare.

Sida waxa lagu sheegay War-saxafadeed uu ku saxeexan yahay Wasiirka Wasaarada Waxbarashada Somaliland Md. Xasan Xaaji Maxamuud Warsame [Xasan Gadhweyne] oo nuqul ka mid ahi Caawa soo gaadhay Xafiiska shabakada Wararka ee Hadhwanaagnews.com soo gaadhay.

Waxa kale oo Wasiiku War-saxafadeedka ku sheegay inay Wasaarada Waxbarasho ahaan ku kalsoon yihiin inay jaamacadaha wakhtigan dalka ka jiraa ay dabooli karaan baahiyaha jira,Sidoo kale-na waxay tallo ahaan u soo jeediyeen dadka ku hawlan arrimaha noocan oo kale ah halka ay ka doonayaan inay furtaan Jaamacado ay furaan Dugsiyada Farsamada Gacanta.

Waxaanu u dhigaa sidan:-

“Wasaarada Waxbarashadu,waxay mahad iyo bogaadin u jeedinaysaa muwaadiniinta reer Somaliland ee doonaya inay jaamacado ka aas-aasaan dalka,taas oo ka turjumaysa dareenkooda wadaninimo is-xilqaan dheeraad ah.Hase yeeshee,waxa dhamaan dadka soo codsaday in ay jaamacado aas-aasaan iyo kuwa ku talo jira la ogaysiinayaa in aan wakhtigan xaadirka ah loo ogolayn aas-aasida jaamacado cusub ilaa dib loo qiimeeyo baahida dalka ee dhinaca waxbarashada sare, lana hir geliyo Komishinkii waxbarashada sare.

Waxa kale oo aanu ku kal-soonahay in ay jaamacadaha maanta jiraaa dabooli karaan baahida hadda jirta’

Dhinaca kale, waxaanu muwaadiniintan u soo jeedinaynaa hantida ay jaamacado ku samyn lahaayeen inay ku maal geliyaan dugsiyo farsamo iyo kuwo xirfadeed, kuwaasi oo ka baahi balaadhan kana badan jaamacado loo qabo Waxana aan mar labaad idiin soo jeedinaynaa mahad iyo bogaadin balaadhan”

Mustafe Cabdi Maxamed [Mustafe-Janaale]
Reporter Hadhwanaagnews.com/Hargeysa
E-mail, janaale94@yahoo.com

War Bixin Dugsiga Sare ee Oodwayne.

Bishii August ee sanadkan ayaa la furay Dugsigii sare ee Degmad Oodweyne kaas oo lagu bilaabay 30 Arday oo ahaa kuwii ka soo qalin jabiyay Fasalka sideeda Dugsiyada Dhexe waxaana dugsigaas sare wax ka dhiga shan macalin kuwaaso si adag isugu xil saaray inay buuxiyan baahida waxbarasho

ee Dugsiga Hadaba Wariye Kayse Axmed Digaale oo dhawaan booqday Magaaladda Oodweyne ayaa maamulaha Dugsiga Sare ee Oodweyne C/raxiim Maxamed Bulxan kula kulmay Dugsiga Sare Oodweyne isagoo ka wax ka waydiiyay inuu uga waramo xaaladda Waxbarasho ee Dugsigaas wuxuuna Maamulu ku jawaabay “ Dugsigan Sare ee Oodweyne waxa la furay bishii August ee Sanadkan waxaana uu furna mudo yar waxaana dhigta in ka badan 30 Arday oo ah Fasalka Koobad ee Dugsiga Sare iyo 10 neeye Arday oo ah Fasalka Labaad ee Dugsiga Sare kuwaaso ka soo badashay dugsiyada dalka,


Maamulaha Dugsiga oo ay la taagan yihiin Xil Maxamed X Yuusuf iyo Axmed Deeq Saajin

macalimiinta dugsigu waa shan macalin oo midkiiba dhigo laba maado si loo daboolo baahida waxbarasho ee dugsiga, wax kale iran yahay” oo dugsigu keeyahay lab kii dhamaan fasalada iyo dhismaha dugsiguna waa dayac t Waxa uu intaas ku daray Maamuluhu in dhibaatada ugu weyn ee haysataa ay tay sidii dugsiga looga dhigi lahaa mid hooy ah (Boarding ) maadama Bulshada deeganku tahay beeralay iyo xoola dhaqato sida daraadeed ardayda ka oo baxda Dugsiyada deeganku kuma gali karaan dugsi aan ahay hooy waayo meelo kala fog ayay ka imanayaan “ qorshaha ugu weyn ee aanu hada ku talo jirnaa waa sidii dugsiga hooy looga dhigi lahaa anako la kaashanyna qurba jooga degmada iyo dawladaba.



Muuqalka Laabka Dugsiga

Waxa uu maamuluhu ugu baaqay ardaydii ka baxday dugsiyada Oodweyne ee waxbarashada sare u raadsaty Gobolada kale inu furan yahay dugsigii sare ee Oodweyne ay iman karaan cidi u baahan.

Ugu danbayntii waxa uu maamulaha Dugsiga Sare Oodweyne mahad naq balaadhan u soo jeediyay qurba jooga Degmada Oodweyne oo iyagu kaalin weyn ka qaatay furitaanka iyo hirgalinta dugsiga iyo Wasaarada Waxbarashada Somaliland.


Ardayada Dugsiga Sare, Macalimiinta oo la taagan Xil. Maxame Wabeeyo iyo Axmed Deeq

Sidoo kale Xildhibaan Maxamed Xaaji Yuusuf Waabeyo oo kamid ah xildhibaanada Golaha Wakiilada Somaliland oo laga soo doorto Degmada Oodweyne oo isaguna booqday Dugsiga sare Oodweyne ayaa balan qaaday inay ka hawl gali doonan sidii dugsigan looga dhigi lahaa mid hooy ah isla markaan waxa uu Xildhibaanku u mahad celiyay maamulka iyo Macalimiinta dugsiga isagoo kula dardaarmay inay samir iyo dhabar adayg u yeeshan hawshaas adag ee ay hayaan


Hablaha Waxkabarta Dugsiga Sare Oodweyne iyo Maamulaha Dugsiga

Axmed Deeq Saajin Daahir oo isna kamid ah qurba jooga Degmada Oodweyne ee iyagu hirgaliyay Dugsigan oo aan isagan kula kulmay Dugsigaas ayaa isaguna sheegay in ay dadaalkii ay ugu jireen hormarka iyo kor u qaadista Waxbarashada degmada Oodweyne ay halkoodi ka sii wadi doonan, isla markaan ay kaalintooda ka qaadan doonan sidii dugsiga looga dhigi lahaa mid hooy ah waxa uu Axmed Deeq tilmaamay inuu aad ugu faraxsan yahay inuu arko maanta Dugsigii Sare ee Oodweyne oo ardaydii dhiganays.

Dugsigan Sare ee Oodweyne ayaa waxa dibudhiskiisa iyo dayactirkiisa waxa gacanta ugu weyn ka gaystay qurba jooga degmada kaaso ay ku baxday dhaqaale ka badan 54 kun oo Dollar. Dugsigan Sare waa ka kaliya ee ka furan degmada Oodweyne kaaso la filaayo inuu meesha ka saaro baahida ardayda Dhamaysata fasalada siddeda ee dugsiyada dhexe ay waxbarashada Dugsiga sare u raadsan jireen Burco iyo Hargeysa kuna ahaayd dhibaato culus

Togdheer News
Burco Somaliland

Somaliland will Attend on Summit for Livestock Exporting

Somaliland will for the first time participate in summit for livestock exporting nations in Hudet, Ethiopia. The conference will will gather together 550 delegates from East Africa to discuss animal husbandry, range and environmental issues in the region.

The conference will gather together interest parties from Kenya, Djibouti, Somaliland, Ethiopia and international agencies.

According to news gathered from the office of the coordinator for the UN-OCHA in Addis Ababa, the conference is designed to explore the rural communities and their livestock concerns in the region.

The chairperson of the organising committee for the meeting, Mr. Alistair Covilliers stated that the meeting " is the largest to be conducted in the region and will discuss the pressing issues concerning local communities whose principal existence is based on animal husbandry and livestock"

According to Mr.Covilliers, the conference has been proposed and instigated by the UN-OCHA communications department.

Maxaa kallifey in La Tahriibiyo Xoolaha Dhoofka.

Waxaa ku soo badanaya tahriibinta xoolaha lagala baxsanayo dekadda Berbera oo u xidhan taajir carbeed oo la galay kaligii Dawladda inuu dhoofin doono Xoolaha kuna qaadanayo qaaimad ka jaban tii hore ee ganacsatadu ku dhoofin jireen xoolaha.

Waxa haddaba dawladdu meesha ka saartey haddii ganacsaduhu fulin waayo heshiiska inay dib ugu celin doonto ganacsatada inay wataan hawlahoodii xorna u yihiin inay Yemen, Imaaraadka iyo meelihii ay u dhoofin jireen geynayaan ama Sacuudiga haku danbeeyeen ama Ciraaq.

Waxay dawladdu u xalaalaysay Carabkan inuu Kaligii dhoofsan karo waxayna og yihiin in maxjarka Jabuuti uu isagu maalgashaday oo sidii markabkii looga raray Berbera ee siday 8000 ee neef inuu geeyo Jiddah kula weecday Jabuuti si looga dhigo in dekadda Jabuuti xooluhu ka yimaadeen Ictimaadkuna uu ku furnaa marka horeba baanka Jabuuti.

Halkaa waxaa ku yaalla maxjarka Caafimaadka Xoolaha oo dhisan oo dawladda Jabuutina ay ku Faanto inuu noqon doona Xarunta Ganacsiga Xoolaha geeska Afrikada Bari. Waa guul ay tirsanayso Dawladda Jabuuti, waa midda kalee waa ayaan darro in ganacsatadii xoolaha dhoofin jirtay qaarkood looga soo baaqo Jabuuti oo la yidhaahdo keena xoolaha Saylac iyo Lughaya si looga tahriibiyo waana tii wiiggan ciidanka ilaalada Xeebaha Soomaaliland oo iska maraya xeebta u dhaxaysa Saylac iyo Lughaya la kulmeen doonyo daldalayanaya xoolihii oo la rabo in la geeyo Jabuuti si looga sii dhoofiyo waana xilligii xajka.

Taasi waxay daboolka ka qaaday inaan loo joojinayn xukuumadda haddii ayna u fiirsan hab dhaqanka loola dhaqmayo ganacsatada u ordaya inay dalkooda iyo dadkoodaba wax u qabtaan.
Haddii kalena tahriibinta xoolaha ayaa soo badanaysa kharash ilaalo ku korwareegta xeebta iyo qalalaaso bay keeni doontaa arrimaha kala kaxaynaya dawladda iyo ganacsatada xorta ah.

Ilaha dhaqaalaha ee dalku ku kala socdaa waa dhoofinta xoolaha arrintan xajka ayey kala saari doontaa dawladdu inay khaldan tahay iyo in ganacsatadu xagxaganayso qorshe dhamaystiran.
Sacuudiga dabar baan ugu xidhnayan 10 kii sano ee inna soo dhaafay xooleheenuna way galayeen intaas oo waddo mid loo mariyaba waa laga cunayey Sacuudiga oo dhan.

Dawladda Soomaaliland sannad kaliya waxii natiijo laga arki waayo loo daba fadhiisan maayo ee maxjar Xoolaha lagu xannaaneeyo oo tallaal iyo Daaq caws oo aan la goyn leh baa laga hirgalinayaa degaanka Oodwayne siaan la isu daba taagin Carabka.... marka uu markabku soo xidhanayo saadanbena loogu raro xoolaha uu ku sugan xarunay nasasho ka heleen iyo daaq wacan.

waxa aanu kala tashan doonaa mashruucan si wada shaqayn iyo wax qabad leh oo aanu u tixgalinayno dawladda hay'adeheeda ay khusayso in la suurto galiyo maalgashiga Xarunta xannaanada xoolaha ee degaanka Oodwayne.

Waxa qoray oo soo gudbiyey.
Cabdinasir M Cabdilleh "Sigis'

Dallada Ururada Waxbarashada Dadban oo laga Aasaasay Gobolka Togdheer

Kulan lagu abuurayay daladii u horaysay ee ay ku midoobaan Ururada gacanta ku haya dugsiyada waxbarshada dadban ee gobolka togdheer oo ay ka soo qaybgaleen shan iyo todobaatan xubnood ayaa maalintii

jimcihii ka furmay Huteelka Cityplaza ee magaalada Burco.

Kulankan oo ay soo qabanqaabiyeen Ururka Togoyovo,ayaa munaasibadii furitaanka waxa ka hadlay Gudoomiyaha W/Waxabarshada ee g/togdheer Cabdi Axmed Siciid,Isagoo sheegay inuu soo dhaweenayo Daladan ay ku midoobayaan ururada gacanta ku haya Dugsuyada waxbarshada dadban ee gobolku,waxaanu faahfaahin ka bixiyay muhiimada ugu weyn ee laga leeyahay samaynta daladan waxaanu yidhi “ujeedada samaynta daladan waa sidii iskaashi midaysan oo macalimiinta dugsiyada waxbarshada dadbani yeeshaan,,manhaj waxbarsho oo kaliyana loo dhigo ardayada oo barbar socota waxbarshada tooska ah.iyi in la fahmo faaiidada waxbarshadu leedahay lana raaco tubta ay u dhigtay wasaarada waxbarshadu.”.

Waxa uu intaa raaciyay in looga baahan yahay Bahweynta waxbarsho in dhegaha bulshada galiyaan Wadaniyad,Isagoo kala dardaarmay in ay ka fogaadaan Qabyaalad iyo cid jeclaysi “Ardayda aad wax u dhigaysaan maaha qabiil kaliya ee ummad kala duwan ayay ka yimaadeen.”.

Waxa kale oo isna goobtaa ka hadlay C/fataax Cali ,oo ka mid gudiga qabanqaabada, aya aka waramay in ujeedada aanu isugu nimi kulankani yahay sidii aanu u asaasi lahayn dalad waxbarsho oo ay ku midaysan yihiin Ururada gacanta ku haya dugsiyada waxbarshada dadban mudana aanu qabanqaabadeeda ku hawlayn balse hada kulankan lagaga dhawaaqi doona dalad ay ku bahoobeen Ururadu..

Sidoo kale waxa iyaguna hdalo kooban ka jeedisay Munaasibadaa furitaanka Gudoomiyaha Ururka Togoyovo Ismahaan Jaamac iyadoo tilmaantay in daladan noqondoonto tii u horaysay ee dhinaca waxbarshada laga sameeyo gobolka togdheer,islmarkaana aan u rajaynayo inay noqoto mid faaiido iyo waxtar u soo kordhisa gobolka,waxayna u mahadcelisay Hayada Unicef oo ay sheegtay inay gacan weyn ka siisay hirgalinta daladan.

Kulan oo socondoona mudo sadex cisho ayaa waxa maalgalisay Hayada Unicef,kaasoo gabagabada lagaga dhawaaqi doono daladii kulminaysay Ururada gacanta ku haya dugsiyada waxbarshada dadban ee g/togdheer,kaasoo ah daladii u horaysay ee ay ku midoobeen..

Bandhigii wax qabadka Iskaashatada Dhaqata Shinida

Iskaashato shinnida Dhaqda Oo Soo Ban-dhigtey Wax Qabadkeeda

Written by Faysal Cabdilaahi

Saturday, 24 November 2007

Hargeysa(Hormoodnews)-Iskaashatada SHIFO oo ay ku bahoobeen ganacsato dhaqda shinnida ayaa maant ku soo bandhigtey xaflad ay ku qabteen huteel imperial ee magaalada Hargeysa noocyada malabka iyo waxyaabaha kale ee ay ka sameeyaan. Iskaashatada oo ka howl gasha deegaanada Meygaagta weyn iyo Ina qarbooshe, waxa ay soo bandhigeen noocyada malabka ay soo saaraan iyo waxyaabaha ay ka sameeyaan ee kale. Gudoomiyaha iskaashatada Xasan Cali oo ka hadley xaflada ayaa ka warramey wax soosaarkooda, dhibaatada ka hor timaada iyo baahiyaha u baahan in wax lagala qabto. Waxa kale oo xaflada ka hadley wasiirka beeraha Adan Cilmi oo goob joog ka ahaa, waxaanu ka warramey faa'iidada shininda iyo sida ay waxtarka u tahey in laga faa'ideysto. Isaga oo tilmaamey in arrintan wax ka tareyso in la dhawro deegaankii lagu hayey dhibaatada. Waxaanu ku booriyey bulshada in ay ka faaideystaan dhulkooda oo ay wax kala soo baxaaan. Maxamed Warsame oo ka socdey heyada FAO, ayaa isna goobta ka sheegey in ay diyaar u yihiin wax la qabashada iskaashatada,waxaanu carrabka ku dhuftey in ay u furi doonaan tababaro la xidhiidha sida ugu haboon ee looga faaideysto shinnida. Faysal Cabdilaahi. Hargeysa-Hormoodnews.

Go'aamadii ka soo baxay Shir hawleedkii Lagu Horumarinayey Khayraadka Dabiiciga ah

Shir hawleed ka socday magaalada Odweyne ayaa gabagabdii laga soo saaray qodob dhowr ah kuwaasoo liishaanka lagu saarayo sidii bulshada xoola dhaqatada ee degaankaasi uga faa'iidaysan lahaayeen kharaadka dabiiciga ah ee banka tuuyo wakhtiyada abaarta ah.

Axmed Faarax Joorje oo ka mida saraakiisha Hayada GAA,ee iyagu soo qabanqaabiyay shirkan ayaa faahafaahin ka bixiyay qodobada lagu gaadhay shirkaa Isagoo Mr.Jooj arintaa ka hadlayana waxa uu yidhi “Shirkan waxa ka soo qaybgalay 120 xubnood,oo lixdan ay ka socdeen haydaha caalmiga kuwa,wadaniga ah,hayadaha dawliga ee ka shaqeeya degaanka,beeraha,masuuliyiin dawlada ka tirsan,lixdanka kalena waxay ka socdeen bulshada degaankaa”.Waxa uu nitaa ku daray qodobada la gaadhay waxa ka mid ah “ in beesha Feberwari dib layskugu soo noqdo,iyadoo xilka inta badan la saarayo cida ay khusayso,In la sameeyo xeerar iyo qawaaniin lagu maamulo banka tuuyo,In la sameeyo guddi maamusha kuwaasoo laga soo dooranayo todobada tuulo ee ku xeeran banka tuuyo.Iyo Hayada GAA,bixiso dhaqaalaha ku aadan qorshaha bankaas,islamrkaana hayadaha kale ee dananaynayaa ay u furan tahay inay kaalintooda qaataan.

Waxa Mr.Jooj, ku soo koobay hadalkiisii in shirhawleedkani uu ku dhamaaday si wanaagsan una mahadcelinayno dhamaan ka soo qaybgalayaashii oodhan.

Shirkan oo ay soo qabanqaabisay Hayada Gaa,(Germany Agro Action) oo ka hawlgashaa degaankaas,ayaa ahaa mid salka ku haya sidii qorshe fog loogu samayn lahaa ka faaidaysiga khayraadka dabiiciga ah ee banka Tuuyo oo dhinaca galbeed ka xiga Magaalda Odweyne,waxaana si aada looga dooday qaababka ugu wanaagsan ee bankaa looga samaynlahaa Serayaal la xidho oo xooluhu ay daaqaan xiliyada jiilaalka taasoo waxtar badan u yeelan karta degaanka ,difaacna uga noqon karta xaalufka iyo dhibaatada lagu hayo degaanka,waxa kale oo la xusay in bulshada xoola dhaqatada ah ee kulaalaysa bankaasi ay doorka ugu weyn ku yeeshaan qorshahaas.

Waa markii u horaysay ee shir noocan oo kale ah, oo ay ka soo qaybgalaan dad intaa le,egi lagu qabto magaalaada Odweyne,waxaana si weyn u soo dhaweeyay bulshada degaankaas iyagoo ku tilamaamay inuu wax badan u soo kordhinayo.


Togdheer News
Oodweyne

Qurba jooga sidee Kaalintooda wax uga Tari Karaan Degmada Oodwayne

Dhismihii Sariibadda Oodwayne

Oodweyne (Jam)- Duqa Degmada Oodweyne, Maxamed Cabdi, ayaa shalay xadhigga jaray dhisme sariibad casri ah oo loogu talogalay ganacsatada yaryar ee khudaarta, hilibka, caanaha iyo cagaashleyda.

Maayarka Oodweyne oo furitaankii sariibadda casriga ah hadal kooban ka jeediyey, ayaa sheegay in Sariibadani inay ahayd mid dadweynaha Oodweyne baahi weyn u qabay oo aanay jirin meel ganacsatada yaryar ee muhiimka ahi ay wax ku iibayaan oo ay bacadka fadhiisan jireen. “Waxaan rajaynayaa in ay baahidii aanu qabnay ay dabooli doonto Sariibadan,” ayuu yidhi Maxamed Cabdi.

Maxamed cabdi waxa uu balanqaaday inay joogteyn doonaan ilaalinta nadaafadeed iyo daryeelkeedaba, “Balse hay’adda waxaan ka dalbanaynaa in ay ballanqaado waxa naga dhiman dhammaystirkeeda.” Ugu dambayna waxa uu u mahadceliyey hay’adaha DRC iyo UN-HABITAT, kuna ammaanay hawlaha waxtarka leh ay ka fuliyeen degmada Oodweyne.

Katja Schafer oo ka tirsam masuuliyiinta UN-HABITAT oo iyagu ah hay’adda maalgalisay dib-u-dhiska iyo Dayactirka Sariibadaa oo halkaa ka hadashay ayaa sheegtay in Magaalada Burco ay ka wadaan hawlo dibloogu hagaajinayo laba sariibadood oo loo dhisayo si casri ah iyaguna ay hawshaa u leeyihiin khibrad iyo waayo-aragnimo. Waxay intaa ku dartay in dhulka Jarmalka oo ay u dhalatay meel kastaa nadiif tahay, isla markaana bulshada reer Oodweyne laga doonayo inay sidaas oo kale noqdaan.

Miss.Katja waxa ay sheegtay ku dartay in Sariibadaha Burco markay dhismaheeda bilaabayeen ay dadkii u rareen goob cusub oo nadiif ah, balse laba toddobaad kadib ay u ekaatay meel labaatan sannadood la deganaa, “Sidaas darteed, waxaan idinkula dardaarmayaa inaydun sidaas oo kale noqon. Waxay kaloo xustay in dhaqaalaha lagu maalgaliyay dhismahan ay ka soo qaadeen Ururka Midowga Yurub, dhismaha fulintiisana ay samaysay hay’adda DRC.

Waxay ugu dambayntii ku baraarujisay dadweynaha reer Odweyne inay xil weyn iska saaraan Ilaalinta Nadaafada iyo joogteynta Sariibadan lana kaashadaan dawladda hoose, “Haweenka ganacsatada ah waa inay sida ay uga fikiraan nadiifinta guryahooda ay uga fikiraan sariibada nadiifinteeda,” ayey tidhi Miss.Katja.

Xasan Maxamed Aadan iyo Saynab Caydiid oo ka tirsan masuuliyiinta hay’adda DRC oo iyaguna ka hadlay munaasibaddii furitaanka Sariibadaa, ayaa bulshada Oodweyne kula dardaarmay inay ka faa’iidaystaan Sariibadda casriga ah, isla markaana ay ogaadaan in ay iyagu leeyihiin, kuna kalsoonaataan guddiga loo sameeyey maamulka sariibadda. “Dumarow indinkaa u badan dadka ka faaiidaysanaya ee ilaaliya nadaafadeeda oo ahaada kuwo ku manaafacsada. Haseyeshee, waxaanu hay’adda ka codsanaynaa inay naga caawiso wixii dhiman, ha noqoto dhinaca qalabka nadaafada iyo kordhinta qaybaha dhiman,” ayuu yidhi Xasan Maxamed Aadan.

Caasha X. Jaamac oo u hadashay dadweynaha Odweyne ayaa balanqaaday inay si wanaagsan ugu manaafacsandoonaan waxaanan u arki doonaa sidii gurigayagii oo kale. Waxaannay intaa ku dartay inay haween ahaan ismaqlaan dardaaran iyo tusaaleba waxaad nagu tidhaahdeen aanu ku dhaqmi doono.

Sidoo kale Cabdi Jaamac oo ka socday hay’adda waddaniga ah ee SCC ee ku guulaysta Qandaraaskii dhismaha sariibadan dhisay ayaa isaguna hadal kooban halkaa ka jeediyay.

Mashruucan dib-u-dhiska iyo qalabeynta ee sariibadan casriga ee Oodweyne, ayaa qayb ka ah barmaamij ay hay’adda UN-HABITAT ka wado gobollada dalka dalka, kaas oo lagu horumarinayo magaalooyinka Somaliland, isla markaana waxay hadda gacanta ku haysaa laba sariibood casri ah oo dhismahooda laga wado magaalada Burco.

Dib u Dhiska Iskuulada iyo Tayada Waxbarashada Gobolka Togdheer

Waxa burburay kaabayaashii wax-barashada , waxaanay dadka gobolka gudo iyo debedba iyo xukuumaduba gudo galeen sidii wax looga qaban lahaa dib u dhaca tacliinta ee gobolka hadhaysay.

Ardayda oo dhageysanaysa Khudbada Subixii ee Dugsigooda

Waxaa dib loo bilaabay tegistii dugsiyada, waxaana bilaabantay wax-barashadii Aasaasiga ahayd.

Sannadkii2001dii ayaa Midowga yurub waxa uu maalgeliyay mashruuc tiro koob ah oo lagu ogaanayo Ardayda wax-ka barata dugsiyada Aasaasiga ah ee dalka oo dhan. Xog ururintaas waxaan ka soo qaatay xaalada ay maraysay lix sanadood ka hor waxbarashada gobolku,
waxaanay u qorantahay sedan:


Ardayda Dugsida Hoose Dhexe oo taagan Safka aroornimo

Gobolka Togdheer.

Degmada : Tirada Ardayda

Burco 4274
Oodweyne 435
Buuhoodle 938
Qoryaale 206
Sh.X.Xasan geele(balli dhiig) 182
Duruqsi 235

Tirada Guud ee gobolku waxay ahayd 6270 , tiradaa ardayda lix iyo lixdan arday oo keliya ayaa ka fadhiyey fasalka sideedaad.

hablo ku jira Xisaaskii Dugsigooda

Xogtaas tiro koobka ahi waxay inoo muujinaysaa xaalada rasmiga ahayd ee ka jirtay lixsanadood ka hor gobolka . gobolada kale sida Awdal ayaa aad uga sareeyey tiradan, waxaana sababayey deganaanshaha ka jirtay goboladaas .

Heerka wax-barashada oo xilligaa sidaa u hooseeyay ayaa waxaa gobolka u weheliyey dhaqaalo xumidii ay ku keentay xoolo joojintii . taasi waxay keentay in dhalinyaradii kacaantay xilliyadii ka horeeyay ee waayay furasadihii wax-barashada in ay ku kelifto in ay naftooda ku miidaamiyaan saxaaraha iyo badaha ,oo ay u tahriibaan debidaha si ay wax shaqa ah uga helaan dalalka reer galbeedka .

Si kasta ha ahaatee dareenkii aqoon yahanka ee gobolka iyo wax-garadkiisii ayaa isku hawlay sidii xaaladahaa adag ee gobolka soo waajahay gobolka looga badbaadin lahaa , loona abuuri lahaa jawi ka duwan oo munaasib ah, kaas oo noqday dedaal wax-barasho oo la abuuro..

Waxay abuureen istiraatiijayad xoogan oo wax ka bedeshay hanaankii iyo hab-nololeedkii dadka ku dhaqan gobolka , taas oo marmarka qaarkood tusaale u noqotay goboladii kale ee deganaanshaha iyo duruufaha fiican ku jiray. Waxaana lix sannadood gudohood lagu gaadhay talaabooyin wax-barashada ku saabsan oo ay malaayiin dollar ku bixi lahaayeen.

Caruur waxa ka baranaysa mid ka mid ah Dugsiyada Burco


Haddaba waxaan halkan ku soo gudbinayaa xog tiro koob oo kale oo ay qaaday wasaaradda wax-barashadda ee gobolka togdheer, oo la qaaday sannadkan 2007. taas oo lagu ogaanayo tirada Ardayda dugsiyada Aasaasiga ah tagtay lixdaa sannadood ka dib, waxa kale oo xogtan ay muujinaysaa tirade ardayda inta wiilal ah iyo inta gabdhaha ah.

Gobolka Togdheer

Deg: Wiilal Gabdho
Burco 13,313 5820
Oodweyne 1571 762
Buuhoodle 2550 1421
Qoryaale 456 293
Duruqsi 414 194
Sh.X.Xasan geelle 940 446

Tirada Guud ee ardaydu waa 28,180 arday.

Xogtani waxay muujinaysaa xawaaraha ay goysay waxbarashadu iyo faraqa u dhexeeya xogtan iyo 2001dii.

Dhinaca kale Madaxdii u kala dambaysay Wax-barashada gobolka ayaa lagu tilmaami karaa in ay ahaayeen mar-la-arag, ruug caddaa ah oo lexo jeclo ka haysay gobolkooda iyo ubadkooda , islamarkaana geliyay dedaal ka badan awoodooda, ilaa ay soo gaadhsiiyeen gobolka kaalin wax ku ool ah.

Muqaalka Gudaha Dugsiga 21 November (Ex-Qasabka)

Haddaan si kale u eegno xogtan ugu danbaysa ee sannadkani waxay muujinaysaa in tirade gabdhaha wax-barataa ay aad u hoosayso, taas oo lagu sababayn karo xaalado kala duwan oo ay ka mid tahay, ka dib markii ay camal la'aan xoog leh ku timi raggii in hooyadii ay u gundatay ka qayb galka quudinta qoyska oo ay suuqa iyo meheredaha ku maqnaato maalintii , gabdhihiina lagag tago guriga iyo caruurta yar-yar. Faa'iidada gabdhaha oo aan waayadii hore muuqan jirin iyo arrimo kale oo dhaqanka la xidhiidha.

Marka dhinac kale laga eego Wax-barashada gobolka. Dadka gobolka togdheer waxay u badan yihiin reer guuraa , taas oo aan u suuro gelinahayn in ay helaan wax-barasho joogto ah , islamarkaana aanay jirin dugsiyadii hoyga ahaan jiray ee ku yaallay Oodweyne iyo Beer. Waxaana taasi ay muujinaysaa in loo baahan yahay dugsiyo Hoy ah oo caruurta reer guuraaga ah ay wax ka bartaan si kor loogu qaado tayada wax-barashada reerguuraaga ee gobolka Togdheer.

Sidoo kale waxa iyagu aan ka qayb qaadan horumarka Waxbarasho Dugsigii Farsamada Gacanta ee Burco oo ilaa hada burbursan iyo Dugsigii Daaqa Qaranka oo isna aan shaqaynin Dugsiga ITB oo kamid ah dugsiyadii ugu sareeyay dhanka tayada waxbarashada ayaa waxa uu sugayay dadkii faraha badnaa ee uu soo saari jiray inay dib u dhisaan una hawl galiyaan.

Muuqalka Dugsigii Farsamada Gacanta Burco oo burbursan

Ugu danbeyn waxaan warbixintan ka dheehanaynaa isbedelka iyo koboca ay samaysay waxbarashada gobolka iyo dedaalka horyaala dadka u dhashay gobolka ee ku jihaysan waxbarashada iyo kor u qaadisteeda guud ahaan.

Waxa iska Bedelay Waxbarashada Gobolka Togdheer

Maxaa iska bedelay wax-barashada gobolka Togdheer 6 dii sano ee u danbeeyay?.

Written by Qarannews

Nov 22, 2007 at 06:59 PM

Haddaba marka aan ku soo laabano mawduuca wax-barashada gobolka Togdheer sannadihii ugu danbeeyay , waxaan odhan karnaa waxay soo mareen xaalado iyo maraaxil kala duwan. Waa Warbixin aanu kagag hadlayno xaaladda waxbarasho iyo isbadalada la taaban karo ee ku soo kordhay sanadihii ugu danbeeyay Warbixintan ayaa waxay kamid tahay barnaamijyo aanu doonayno inaanu kaga hadalno arimaha bulshada iyo dhaqdhaqaq horumarineed ee ka jira Somaliland Muuqalka Ardayada da'da yar oo taagan Safka Dugsigooda Wax-barashadu guud ahaan waa shayga keliya ee bedala bulsho. Marka la eego taariikhdan casriga ah wax-barashadu waxay ka xoog badatay hubka, waxaana arrintaa xaqiijiyay dalka Jaban , oo konton sanno ka hor lagu masaxay bambaaneyaal Nukliyeer ah, islamarkaan go'aansaday in ay dunida ku soo gaadhaan wax-barasho. Muuqalka Albaabka hore Dugsiga Ilayska Togdheer Burco Haddaba marka aan ku soo laabano mawduuca wax-barashada gobolka Togdheer sannadihii ugu danbeeyay , waxaan odhan karnaa waxay soo mareen xaalado iyo maraaxil kala duwan. Muuqalka Gabadhaha Dugsiga Ilayska Togdheer waxa ka barta Gobolka waxaa soo waajahay intii xorriyada Somaliland la soo noqotay , dagaalo iyo abaaro iska daba tegay, kuwaas oo ragaadiyey geedi socodkii nolosha, gaar ahaan wax-barashada iyo huromarka gobolka. Ardayada oo ku guda jira Waxbarashadooda Wax-barashada toosan iyo ta dadbanba way istaageen, mana ay jirin goobo wax-barasho oo si joogto ah oo nidaamsan loo tago. Waxaana gobolka ku kacaamay jiilal ku garaadsaday dagaalada oo qorugu la qiimo badan yahay fursaduna aanay u ogalaan in ay hesho wax-barashada Aasaasiga ah.

xildhibaan u Mahad Celiyey Taageerada Shirkadda Dahab Shiil

Xildhibaan Maxamed X Yusuf Wabeeye oo Hambalyo u diraya Shirkada Dahab Shiil Waxqabadka Degmada Oodweyne

Xildhibaan Maxamed Xaaji Yusuf Waabeeye oo ah Xildhibaanada laga soo doortay Gobalka Togdheer, gaar ahaan Degmada Oodweyne ayaa baaq u soo jeediyey Ganacsatada Somaliland, isagoo ka hadlay Munaasibad Shirkada DahabShiil ay ka hir galisay Mashaariic Degmada Oodweyne.

Shirkada Dahab Shiil ayaa afar Mashruuc ka hir galisay Degmada Oodweyne, munaasibadan oo ka dhacday Xarunta Shirkada Dahabshiil ee Degmada Oodweyne, kulankan oo uu ka hadlay Xildhibaan Waabeeyo wuxuu ka cudur daartay shacabka Reer Oodweyn in aanu ku soo noqonin degmadii laga soo doortay waqtiga doorasha ka dib, isagoo xildhibaanku ku sababeeyey Duruufo jira Awgeed.

Dhinaca kale Xildhibaanka isagoo ka hadlaya Horumarka Degmada waxaa maanta ku kulmay Degmada Oodweyne Shirkada Telesom oo ka hirgelisay Isticmaalka Khadka Isgaadhsiinta ee Mobile,ka iyadoo markii hore la isticaali jirey Land Lineka, oo keliya, Dhamaytirka Cusbitaalka Oodweyne iyo Hirgelinta Dugsiyada Waxbarashada Oodweyne, iyo kulanka ay degmada Oodweyne ku kulmayeen Hayadaha Samafalka Caalamiga ah, iyo Kuwa Wadaniga ahba.

Xildhibaanku wuxuu sii diiran u hanbalyeeyey isaga iyo Shacabka Oodweyne Shirkada Dahab Shiil ,isagoo sheegay in ay soo dhoweynayaan Shacabka Reer Oodweyne cid kasta oo wax u qabanaysa Horumarka Dalka, iyo Degmadaba.

Taageerada Qurba jooga Degaanka oodwayne

Gurbajooga Somaliland oo ugu deeqay lacag dhan US $ 53,240/- Dib-u- Dhiska Dugsiga Sare ee Odweyne.

“Qurbe-joogeenu baal dahab ah ayay ka geli doonaan taariikhda dugsigan”

Oodwayne: Markii ugu horraysay oo dugsi sare laga furo

Wasiirka Hawlaha Guud iyo Wasiirka Waxbarashada oo ku sugan Deeganka Odweyne

Wasiirka Hawlaha Guud Md. Siciid Sulub Maxamed, ayaa shalay gelinkii dambe ku soo laabtay magaalada Hargeysa, ka dib safar shaqo oo uu ku wehelinayay wefti uu horkacayo Wasiirka Wasaaradda Waxbarashada Md. Xasan X Maxamuud Warsame (Xasan Gadh-wayne) ku tageen Degmada Oodwayne ee Gobolka Togdheer.

Ardayda waxkabarata Dugsiyada Odweyne


Weftigan oo uu hoggaaminayay Wasiirka Waxbarashadu waxay intii aanay gaadhin Degmada Oodwayne sii mareen tuulooyin dhawr ahaa, kuwaas oo ay dadweynaha kala hadlayeen xaaladdaha nololeed, waxaanay meelahaas ka dhegaysteen warbixino ay dadweynuhu u soo jeedinayeen. Isla markaana Wasiirka Waxbarashada ayaa duhurnimadii Khamiistiiba xadhiga ka jaray Dugsigii ugu horeeyay ee sare ee ay degmada Oodwayne yeelato, kaasoo ay dib u dhis ku sameeyeen Jaalliyadda Dibaddaha ee degaankaas ka soo jeeda dhalasho ahaan. Ka sokow, munaasibaddii furitaanka dugsiggaas, waxa weftiga kaga horyimi degaanka Xaaxi Guddoomiyaha Golaha Degaanka Oodwayne iyo dadweyne kale.


Waftiga Wasiirada oo la kulmaaya Bulshada Reer Odweyne

Xafladdii furitaanka oo dadweynaha reer Oodwayne ay si farxadi ku dheehan tahay u soo dhaweeyeen, waxa ka hadlay masuuliyiin kala duwan. Ugu horayna waxa halkaa ka hadlay Wasiirka Waxbarashada Xasan X Maxamuud (Xasan Gadh-wayne), waxaanu hadalkiisa ku bilaabay; “Dadweynaha reer Oodwaynoow waad ku mahadsan tihiin soo dhawayntiina, waxaanan idiin sheegayaa in dugsigan horena loogu aayay, haddana loo aayi doono.” Wasiirku waxa uu mahadnaq u soo jeediyay Jaaliyadda dibadda ee xilka iska saartay dib u dhiska dugsiggaas, isla markaana waxa uu intaa raaciyay inay iyagu ku soo casuumeen furitaanka dugsiga iyo in Wasaaradda Waxbarashada lafteedu ay kaalin ku lahayd dib u dhiskiisa. Sidoo kale, waxa halkaa ka hadlay Wasiirka Hawlaha Guud Siciid Sulub Maxamed, oo ballanqaaday in wasaaraddiisa iyo dawladu ay iyana iska kaashan doonaan dayr dugsigaa lagu wareejiyo.




Gudoomiyaha Waxbarashada Gobolka Togdheer Prof: Cabdi Axmed oo ka hadlaaya furitaanki Dugsiga Sare Odweyne

“Reer Oodwayne way joogaan meel kasta oo dalka ah, laakiin waxa dhamaantood ka dedaal batay oo dib u dhiska dugsigan uga soo dheereeyay qurba-jooggii. Markaa qurbe-joogeenu baal dahab ah ayay ka geli doonaan taariikhda dugsigan,” ayuu yidhi Md. Siciid Sulub Maxamed. Waxaanu dadweynaha u soo jeediyay inay ilaashadaan dugsigooda iyo danahooda, isaga oo si gaar ah ugu booriyay inay kala dambaynta iyo amaankooda si taxadar leh u ilaashadaan.

“Aniga xafladdani maanta waxay iigu fadhidaa farxad qaali ah, sababta oo ah, waa Illaahay mahadii haddii maanta inmadii markii aan maamulaha ka ahaa dugsigan (xilligii uu ahaa dhexe) halkan (daabuurkii dugsiga) aynu maanta taaganahay inamadii aan ugu khudbadayn jiray waxa tihiin hoggaamiyeyaashii mustaqbalka iyo wasiirradii berri, uu nasiibkaygu I siiyay in aanu isku soo gaadhno Siciid Sulub oo ardaydaa ka mid ahaa uu maanta yahay wasiir, waa Illaahay Mahadii,” sidaa waxa yidhi Ibraahim Dhegowayne, oo ah Agaasimaha Waaxda Dugsiyada Sare, balse 1969 – 1971-kii ahaa maamulihii dugsiggaa dib loo dhisay oo dhexe ahaa. Masuuliyiin kale, iyo xubno dadweynaha ka tirsan ayaa iyana halkaa ka hadlay, kuwaas oo dhamaantood xusay muhiimada uu Degmada Oodwayne ugu fadhiyo Dugsigan Sare, oo noqonaysa markii ugu horaysay ee ay degmaddaasi yeelato noociisa.

Wasiirka Waxbarashada Xasan X Maxamuud (Xasan Gadh-wayne), iyo masuuliyiin ka qaybqaatay soo dhawaynta weftiga oo uu hor-kacayay Guddoomiyaha Waxbarashada Gobolka Togdheer Cabdi Axmed, ayaa subaxnimadii Jimcihii shalay u kicitimay booqashooyin ay ku marayeen degaamada degmooyinka Oodwayne iyo Duruqsi, waxaana lagu wadaa inay socdaalkooddaas ugu kuurgalayaan hawlaha iyo agabka waxbarasho ee deegaamaddaas.

DOORKA QURBAJOOGA

Hadaba si aanu wax uga ogaano dhaqaalihii ku baxay Dugsigan iyo wakhtiga rasmiga ah ee la furayo ayaa Weriye Kayse Axmed Digaale wax ka waydiiyay Cali Ibraihm Jamac , oo dalka booqasho gaaban ku soo gaadhay, ahna aqoonyahan deggan Abu Dhabi, oo ah Xiriiryaha Guud “ Co-ordinator” ee uruurinta dhaqaalaha Dugsiga Sare ee Odweyne.

Cali Ibraahon Jaamac


S: Goorma ayay idinku dhalatay fikradda dhaqale uruurintu , maxaase idinku kalifay ?

J: Fikaradu waxay nagu dhalaty May,2002 marki aanu aragnay burburka ku dhacay dugsiga, dibudhaca waxbarasho ee degmadda, iyo dawladda oo awood u wayday inay wax ka qabato .

S. Dawladda miyaad kala hadhasheen in wax laga qabto skuulkaas?

J. Dhawr codsi ayaanu u gudbinay Madaxweynaha .Warqad rasmi ah ayuu Madaxweynahu u qoray taariikhdu markay ahayd 03/08/2003,wasiirkii hore ee Wasaaradda Dib-u-Dejinta & Dib-u-dhiska , Mudane Cabdillaahi Darawal, asagoo ku amraaya inuu dugsigaas siiyo mudnaanta kowaad “Top priority’. Laakinse , Wasiirku ma tixgelin warqadaas.

S. Dhaqaale maxa idin soo galay ?

J. Waxaanu ilaa hada uruurinay US $ 53,240/- oo ay bixiyeen Jaaliyadaha kala degan dalalka soo socda:

1. UAE 16,800
2. UK 12,000
3. Norway 5,400
4. USA 4,800
5. Denmark 4,000
6. Canada 3,500
7. Saudia Arabia 2,740
8. France 2,700
9. Sweden 1,000
10. Qatar 300
Total US $ 53,240
=======
S: laacgtaas maxa ku qabateen ?

J: Dib-u-dhiska skuulka iyo hawlaha la xiriira waxa ku baxay US $ 34,500/-.Inta kalena gacanta ku haynaa , oo furitaanka Dugsiga ayaanu la sugaynaa.

S: Haweenku ma ka qayb qaateen uruurinta dhaqaalaha ?

J: Haa. Lacagta ka timid Canada oo dhan US 3,500/- waxa soo diray Ururka Haweenka ee degan “Ottawa”. Dhaqaalahii odayadda reer ee Canada weli waa soo socda, waxaanu filaynaa bishan dhamaadkeeeda . Dhinaca Maraykanka Gabadh mujaahidad ah oo la yidhaaho “ Huda Xaaji Cabdi Hersi “Daado” ayaa soo uruurisay lacag dhan US $ 3,200/-. Dhamaan waanu u mahadcelinaynaa ,rag & dumarba , intii ka qaybqaadatay ololahaas samofalka ah. Bulshada Reer Somaliland ee qurba jooga waxaanu kula talinaynaa inay shilinka u quudhan horumarinta dalka iyo dadka , oo aany sugin NGO wax u qabta.


Muuqaalka Dugsiga Sare Odweyne

S. Goorma ayaa la furayaa Dugsiga Sare ?

J. Furayaashii waxaanu ku wareejinay Wasaaradda Waxabarashada , iskaashi ayaa naga dhexeeya. Qorshahu waa in dugsiga la furo sanadkan gudaheesa.

S: Maxad dhaqaale ugu talo gasheen macalimiinta Dugsiga Sare marka la furo?

J: Waxaanu ugu tallo galay inaanu siino guno “ incentives” dheeraad ah , oo la mid ah ama ka badan inta ay Wasaaraddu mushahar u siiso ,taaso ku xidhnaan doonta aqoonta, khibradda iyo hawl karnimadda macalinka.. Waxaanu wadi doona gunadaas muddo laba sanadood ah “two year program”.

S : Wadanka Gudihiisa yaa idnika la shaqeeya?

J: Waxa jira Guddi ka kooban shan , oo ay ka mid yaheen Guddoomiyha Degmadda, Guddoomiyha Waxbarashada , Saddex ka mid ah odayaasha Degmadda , iyo laba aqoonyahan oo degan Hargeisa –Dr Khan & Eng Xariir.

S. Maxa ka qabateen dhinaca caafimaadka?

J. Waxaanu cisbitaalka u keenay sareero iyo qalab kale ‘ Medical Equipment”oo ay nagu caawiyeen ururka “ Somaliland Association, Paris”. Laakinse ,nassib daro, wuxuu cisbitaalku maanta u xidhanyahay Gaadhi Xajiyad ah ‘ Pick-up truck’oo ku jira miisaaniyadda sanadka 2007 , taasi oo Golaha Wakiiladu dib u soo celiyay. In kasto Golahu ay xaq u leeyaheen gudbinta miisaaniyadda, hadana waa inay tixgeliyaan adeegyadda bulshada ee u xaniban gudbinta miisaaniyadda.

Si kastaba ha aahatee hadii furitaanka dugsigani najaxo , waxa hubaala inu faaiido iyo waxtar badan u yeelandoono bulshada reer Somaliland oo dhan gaar ahaan degaanka Odweyne oo dadkiisu u badan yahay Beeralay iyo Xoolo Dhaqato , Islamarkaana soo afjarmidoonto dhibaatadii ay la kulmijireen ardayda u gudubta fasalada dugsiyada sare ee tagi jiray Burco Iyo Hargaysa.

Togdheer News

TOGDHEER NEWS NETWORK
(c) 2006-2007:All rights reserved to Togdheer News : Contact us: edito